De Vossenburg is sinds mei 2018 de trotse eigenaar van een, door de Brabander Peter van Agt gebouwde, kipcaravan. En ja, het gaat dus om kippen in een caravan.

Als om tien uur de luiken opengaan, kunnen alle kippen lekker de polder/wei in.

In de caravan houden we 250 leghennen. Ze leggen gemiddeld 300 bruine eieren per jaar. Het zijn hele vriendelijke, nieuwsgierige kippen die vrijwel alles eten. We hadden er 4 hanen bij om de kippen te beschermen tegen roofvogels en ander gevaar (bijvoorbeeld de vos) maar dat bleek (bij ons) toch niet te werken en doen we dus niet meer.
Overdag scharrelen de kip­pen los in de natuur en ’s avonds gaan ze er weer op stok. De caravan heeft 2 uitloopluiken, deze worden ‘s avonds automatisch (tijdklok) gesloten.


’s Morgens, wanneer de kippen wakker worden, is het net als in een modern volièresysteem. Ze krijgen voer in een voergoot, drinken uit de drinknippellijn en het eitje wordt gelegd in een afsluitbaar wegrolnest. De geïsoleerde vloer in de caravan dient als scharrelruimte.

Het hele systeem wordt aangestuurd door een stalcomputer. De computer draait op duurzame energie uit de 10 zonnepanelen op het dak van de caravan. De niet-gebruikte stroom wordt opgeslagen in accu’s. Het regenwater wordt via het dak opgevangen en herge­bruikt als drinkwater voor de leghennen.

Bloedluisbestrijding:
Bloedluis is bij zowel professionele als hobby kippenhouders een probleem.

We bestrijden de bloedluis bij onze kippen door middel van roofmijt (dus geen chemie!).
Hoe werkt het:
De Taurus roofmijt: Een mijt die vooral op de droge plekken in de caravan floreert, hij kan zich goed in stand houden (om de +/- 3 maanden nieuwen erbij). Het is een wat “rustige” jager. Wacht in principe tot er bloedluis voorbij komt en slaat dan toe.
De Androlis roofmijt: Een mijt die vooral op vochtige plekken wil zitten en een zeer actieve jager is. Werkt en denkt vanuit de kweekfles waarin ze komen. Deze flessen bevestigen wij in een ophangbeugel op plekken dicht bij waar de kippen op stok zitten. Dit is namelijk het favoriete moment van de bloedluis om toe te slaan. De roofmijt gaat er op zo’n moment actief achteraan. Dit soort vullen wij dan om de 8 weken aan. Dus iets frequenter dan de Taurus. Dit soort blijft wat makkelijker in stand.
Simpelweg is het een strijd tussen de bloedluis en de roofmijt. Wie blijft getalsmatig de baas.

Elke dag rapen we de eitjes, zetten we onze stempel er op en verpakken ze in doosjes van 6 of 10 stuks voor de verkoop; de doosjes zijn gemaakt van bermgras.

Het grote voordeel van de kipcaravan is dat hij verplaatsbaar is. De caravan, waar standaard een trekker voor staat, wordt steeds een paar meter verplaatst. Als de kippen een stuk land kaal gepikt hebben, worden ze naar een ander perceel gebracht. Zo breng je de kippen naar het eten, in plaats van andersom. Dat maakt het duurzaam en bovendien is het mooi om de kippen in de polder te zien scharrelen. En ook daarom past dit, volgens ons, helemaal perfect in de plannen voor het Buijtenland van Rhoon.

Deze manier van kippen houden maakt, samen met de enorme vrijheid die de dieren hebben, dat deze eieren het ‘normale’ scharrelei flink overtreffen: het is een scharrelei plus.

Onze kippen nemen  graag een stofbad/zandbad, als de grond droog is gaat dat super. Ze maken een kuiltje in de grond en verspreiden zand en stof over hun veren. Daarna schudden ze zich uit. Ze doen dit niet tegen de warmte maar door het badderen verwijderen ze overtollig vet en ontdoen ze zich van, ondanks dat we roofmijt voor de bloedluis hebben, luizen/vlooien en mijten; door het fijne zand gaan deze dood.

Voor het nemen van hun bad hebben ze een vast ritueel: gaan zitten met de veren uitgezet, krabben en schudden zodat het stof in de veren komt, liggen en keren, dan uitschudden.

Een stofbad is ook een groepsgebeuren. Ze gaan gezamenlijk in bad en de kip die het hoogst in de pikorde staat, krijgt de beste plek. Heerlijk om dit ritueel te bekijken.

Op de kipcaravan hebben we een webcam gezet zodat iedereen ook vanuit huis de kippen kan zien pikken en scharrelen. Via de link naar YouTube hiernaast kun je onze chickies zien scharrelen:

Helaas hebben onze kippen in 2021 maar 4 maanden in het zonnetje en gras kunnen scharrelen (juli/aug./sep./okt.), de rest van de tijd zaten ze ‘afgeschermd’.
Als hobby-kippenhouder (250 kippen) hoef je niet ‘op te hokken’ maar ook wij willen natuurlijk geen vogelgriep-uitbraak.
Vanwege uitbraken van vogelgriep moeten daarom ook wij verplicht onze kippen afschermen. We moeten voorkomen dat de kippen in contact komen met zieke wilde vogels of hun uitwerpselen.

Op de webcam is dan ook niks te zien dus die hebben we uitgezet.

Wat is vogelgriep?
Vogelgriep, ook wel vogelpest genoemd, is een besmettelijke virusziekte die zo nu en dan bij pluimvee en andere vogelsoorten wordt aangetoond. Wereldwijd zijn er verschillende vogelgriepvirussen onder wilde vogels. Trekvogels dragen het virus vaak bij zich, en kunnen ook nieuwe varianten van vogelgriep het land binnenbrengen. Vogelgriep kan door veel verschillende griepvirussen(virustypen) worden veroorzaakt. Het vogelgriepvirus kan zich tussen dieren verspreiden door direct contact, door de lucht of via besmet materiaal zoals mest. Sommige van deze virustypen leiden tot ernstige ziekte of overlijden bij vogels. Dit heet hoogpathogene vogelgriep. Andere typen vogelgriep verlopen juist mild of zelfs zonder ziekteverschijnselen (laagpathogene vogelgriep).

Van de volgende vogels is bekend dat ze gevoelig zijn voor vogelgriep:

– hoenderachtigen, zoals kippen, kalkoenen, fazanten, kwartels en parelhoenders
– watervogels, zoals eenden, ganzen en zwanen
– waadvogels, zoals scholeksters en snippen
– strandvogels
– loopvogels, zoals struisvogels, nandoes en emoe
– spreeuwen

Waarschijnlijk zijn er nog meer vogelsoorten die ziek kunnen worden van het vogelgriepvirus. Nog niet alles is bekend over vogelgriep, er is nog meer onderzoek nodig.

Onze kippen zijn al verplicht binnen sinds eind oktober 2021

Een maatregel die wel kan helpen bij het onder controle krijgen van de vogelgriepepidemie is vaccinatie. Op het moment is het alleen wel zo dat je als je dat doet je je eieren niet mag verkopen.

Het vaccin zal niet alleen het pluimvee moeten beschermen tegen ziek worden maar ook moeten voorkomen dat het virus ongemerkt verspreid wordt als het pluimvee besmet raakt (door wilde vogels). Het is in het laboratorium al gelukt een vaccin met deze kenmerken te maken, nu moet het nog op praktijk-schaal worden getest.

De Europese Unie werkt momenteel aan een aangepaste wetgeving die vaccinatie tegen vogelgriep toestaat. Het kunnen onderscheiden van gevaccineerde dieren van besmette dieren is daarbij heel belangrijk om handelsbelemmeringen te voorkomen.

Het caravan-concept vinden wij nog steeds geweldig. Wij vinden ook dat caravan-kippen best een uitzondering kunnen zijn omdat we toch niet exporteren.
Van dat standpunt is in Den Haag en Brussel helaas nog niemand onder de indruk.