Silphie (Silphium perfoliatum), in Nederland ook Zonnekroon genoemd, is een vaste plant uit de familie van de samengesteldbloemigen met hoog vertakte stevige stengels met gele bloemen. De plant is van dezelfde familie als de Zonnebloem, Paardenbloem en Madeliefjes maar, in tegenstelling tot dezen, meerjarig (15 tot 30 jaar).
Silphie komt oorspronkelijk uit oostelijk Noord-Amerika, waar de plant in vochtige bossen op vruchtbare rivieroevers en in vochtige weiden groeit. Als Silphie ‘volwassen’ is halen de bloemstengels hoogtes tot makkelijk 2,5 meter.
Gebruik:
Door klimaatverandering nemen de neerslagtekorten toe maar juist ook extreme regenval. Om voorbereid te zijn op deze extreme weersomstandigheden kijken we naar klimaatbestendige gewassen. In het Buijtenland van Rhoon zijn we ook op zoek naar bloeiende gewassen zo kwamen we uiteindelijk dus bij Silphie.
Het heeft veel meerwaarde voor bodemverbetering en biodiversiteit, die laatste twee zijn dan ook ons doel met het gewas, het gewas is een goede bodemverbeteraar, trekt veel insecten aan en is een lust voor het oog.
Hieronder een aantal eigenschappen:
– Bloemrijk en goed voor de biodiversiteit (insecten, wild, vogels); Het gewas bloeit als andere gewassen uitgebloeid zijn.
– Legt koolstof en stikstof vast.
– Bodemverbetering door humus opbouw
– Diep wortelstelsel, 2 meter diep. Watervastlegging maar ook erg droogte resistent.
– +/- 15-20 kg honing per hectare. Een feest voor de bijen omdat er in de na-zomer nog weinig andere planten bloeien.
– Het is een 20-30 jarig gewas waarbij geen bodembewerking nodig is, na inzaaien. Er is ook geen onkruidbestrijding meer nodig als het gewas sterk genoeg is.
– Hoog cellulose gehalte dus interessant om papier van te produceren.
– ruwvoer
– Hoog energiegehalte en veel biomassa voor biogas vergisting.
– Extract van de wortel wordt medicinaal gebruikt (het bevat aminozuren, koolhydraten (inuline in de wortelstokken), ascorbinezuur, terpenen met essentiële oliën, carotenoïden , fenolische zuren , tanninen en flavonoïden).
Ontwikkeling:
Silphie is goed winterhard en kan temperaturen verdragen tot -30 °C , wat wij hier niet zullen meemaken. De plant vormt in het eerste jaar een laag rozet, het tweede groei-jaar gaat hij/zij sterk in de hoogte groeien met een enkele stengel per plant. Vanaf het derde jaar, nu dus in 2024, zullen er aan de voet van de stam verschillende zijstengels ontstaan. Deze zullen dan met elkaar concurreren om licht waarbij de zwakste knoppen zullen afsterven bij gebrek aan licht. Afhankelijk van standruimte en leeftijd vormt elke plant 3 tot 10 Stengels, de stengels zijn stevig en vierkant. Heel opvallend zijn de bladeren: aan de onderkant zijn de bladeren grof en grof getand met gevleugelde bladstelen. De bovenste bladeren zijn aan de bladvoet vergroeid, waardoor een kleine soort kom ontstaat waarin regenwater blijft staan, zelfs dauw kan erin verzameld worden. De plant wordt daarom ook wel bekerplant genoemd. Vogels komen soms drinken uit de kleine ‘bekertjes’.
juni 2022
mei 2023
augustus 2023
Vanaf eind juni tot ver in september verschijnen de bloemen.
De naam zonnekroon komt door de bloemen waarvan er zich eerst één opent, daarna twee en daarna steeds weer twee. Zo vormt zich een kroon van fel gele bloemen die lijken op kleine zonnebloemen.
Het gele veld (hoek Lageweg/Oudeweg/Essendijk) is geweldig om te zien.
De afrijping van het zaad begint in september. Ecologische voordelen van de Silphie zijn er het hele jaar door doordat de bodem steeds bedekt is en daardoor de biodiversiteit verrijkt met bodemdieren maar ook bijvoorbeeld als een schuilplaats voor wild; ook trekt de plant heel veel insecten aan (het is een heel stuifmeelrijke plant).
Silphie heeft het hele jaar diepe wortels, een diepe penwortel en een wijd vertakt fijn wortelstelsel. Deze zorgen er samen voor dat het gewas goed tegen droogte kan maar ook voor een verhoging van de wateropnamecapaciteit bij stortbuien. Het wortelstelsel werkt dus eigenlijk als een spons.
Zaaien:
We hebben de Silphie 30 april 2022 laten zaaien. Silphie wordt gezaaid samen met mais,. Dit wordt gedaan omdat het Silphie-zaad alleen niet wil opkomen. De mais wordt gebruikt als kiemstimulant en omdat mais wel snel groeit moet het de onkruiddruk verlagen; de mais moet de Silphie door het 1e jaar ‘heen helpen’, Donau-Silphie heeft bij ons het zaad en het inzaaien geregeld.
De Silphie lag 0,5 cm diep en de mais 6 cm diep
–
Teelt:
In het eerste jaar blijft de Silphie laag en ontwikkeld zich langzaam daardoor is de Silphie gevoelig voor onkruid. Aangezien er tot nu toe geen erkende middelen zijn in de Silphie-teelt, kan een chemische onkruidbestrijding niet meer na het zaaien of na de opkomst.
Het eerste jaar stond er behalve Silphie ook mais, het tweede jaar ,19 mei 2023, hebben we een poging gedaan om het onkruid weg te schoffelen.
We denken dat de Silphie nu (2024) groot en sterk genoeg is en zich goed zal ontwikkelen, onkruidbestrijding is dan niet meer nodig
–
